Nội dung cơ bản về sách : Đọc hiểu văn bản và viết là thành tố quan trọng của năng lực văn học và ngôn ngữ – các năng lực đặc thù mà môn học Ngữ văn cần hình thành, phát triển cho người học. Con đường phát triển năng lực đọc hiểu và viết trong môn Ngữ văn gắn liền với quá trình học sinh được trải nghiệm việc tiếp nhận và tạo lập các văn bản thuộc kiểu, loại khác nhau trong hai khâu chính là dạy học và kiểm tra đánh giá. Cuốn sách này hướng vào khâu thứ hai – sử dụng đánh giá như là một phương pháp để nâng cao năng lực cho học sinh. 

Sách được chia làm 2 phần. Phần đầu là các đề bài được biên soạn để đánh giá năng lực đọc hiểu và năng lực viết. Phần thứ hai cung cấp đáp án và hướng dẫn chi tiết để giáo viên và phụ huynh sử dụng trong đánh giá kết quả học tập của học sinh. Người học cũng có thể sử dụng các thông tin này để tự đánh giá mức độ đạt được của bản thân. 

Về cấu trúc, mỗi đề bài gồm hai phần: Đọc hiểu (6 điểm) và Viết (4 điểm). Trong phần đọc hiểu, căn cứ vào Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn 2018, chúng tôi lựa chọn các văn bản mới, không có trong tài liệu giáo khoa mà học sinh đã học trên lớp, sắp xếp theo thể loại. Mỗi đề được biên soạn gồm 10 câu hỏi (7 câu trắc nghiệm khách quan (3,5 điểm) và 3 câu tự luận ngắn (2,5 điểm). Trong phần viết, để đáp ứng yêu cầu phân hoá học sinh, chúng tôi thường xây dựng hai đề bài để học sinh có thể lựa chọn yêu cầu nào phù hợp với bản thân hơn. Nội dung của phần viết gắn bó chặt chẽ với nội dung đọc hiểu. 

Các đề trong sách bám sát Chương trình Ngữ văn 2018, phù hợp với các bộ sách giáo khoa, là nguồn tài liệu tham khảo để giáo viên và học sinh sử dụng ôn tập, đánh giá trong quá trình dạy học nhằm phát triển năng lực cho học sinh.