GIÁO DỤC TƯƠNG LAI VÀ ĐỔI MỚI: Từ học giả Eisenhower đến cơn gió giáo dục tươi mới

Giáo dục là mục tiêu số một. Nó không chỉ là việc nuôi dạy một con người, một công dân mà còn tạo ra cuộc sống và tiêu chuẩn cho xã hội.

Bạn có thể nuôi nấng một đứa trẻ nhưng nếu thiếu một hệ thống giáo dục mạnh mẽ có thể vươn tới, ảnh hưởng tới nhiều thế hệ thì sẽ rất khó để tạo ra một xã hội đáng sống cho mọi người.

Do đó, theo mức độ cá nhân và xã hội, Tiến sĩ Nguyễn Chí Hiếu cho rằng giáo dục là chìa khóa cho sự tiến bộ, hạnh phúc và sự đáng sống của xã hội.

Với Giáo dục Tương lai và Đổi mới, Tiến sĩ Nguyễn Chí Hiếu không im lặng hay nói những điều lớn lao về toàn bộ hệ thống giáo dục Việt Nam mà anh lấy từ góc nhìn của mình trong việc quan sát cách giáo dục vận hành trong nhà trường, lớp học và cả gia đình.

Có rất nhiều tín hiệu tốt từ việc đã có nhiều hơn sự quan tâm và tập trung dành cho nền giáo dục hơn trước: Xã hội có nhiều tài nguyên để đầu tư cho giáo dục hơn; các bậc phụ huynh cũng chú ý nhiều hơn vào tầm quan trọng của giáo dục và những điều cần phải làm trong việc nuôi dạy con trẻ để bắt kịp sự phát phát triển của thế giới.

Tuy nhiên, ở mặt trái của vấn đề, khi mọi thứ phát triển quá nhanh, luôn có những điều bị chúng ta bỏ qua hay những điểm yếu mà một số người nhận thức được nhưng một số người khác thì không.

Có ba vấn đề mà Tiến sĩ Nguyễn Chí Hiếu gọi là “ba điểm mù” của giáo dục:

1. Điểm mù thứ nhất là việc mọi người tập trung quá nhiều vào các mục tiêu ngắn hạn. Ví dụ như ở trường, liệu học sinh có thể nói tiếng Anh thuần thục khi còn trẻ hay là các cuộc thi, giải thưởng và huy chương? Những thứ đó rất tốt nhưng không phải là tất cả. Và trong nhiều trường hợp thì đó cũng không phải là điều quan trọng nhất. Mục tiêu lâu dài nên là việc phát triển cá tính và tư duy của học sinh. Đó là hạn chế mà chúng ta nên tập trung vào.

2. Điểm mù thứ hai là mọi người đang quá vội vã. Đó là cảm giác không chỉ môi trường xã hội hiện tại mang lại mà còn trong nhiều ngành nghề khác. Và bằng cách nào đó, nó dần lan tỏa và ảnh hưởng đến nhịp độ của nền giáo dục. Giáo viên vội vàng, phụ huynh vội vàng và cả những đứa trẻ cũng vội vàng. Họ gần như không có thời gian để dừng lại và đánh giá, ngẫm nghĩ về những chuyện đã và đang xảy ra.

3. Điểm mù thứ ba đó là trẻ em ngày nay thiếu đi nền tảng về các mối quan hệ cũng như là trí tuệ cảm xúc. Bởi vì “họ” quá tập trung vào việc học trên trường, bài tập về nhà, học thêm, gia sư và sự cạnh tranh. Họ không có nhiều thời gian kết nối với bố mẹ, ông bà, những thành viên trong gia đình, anh chị em và hành xóm. Đôi lúc họ tự tách mình ra khỏi thế giới thực. Tiến sĩ Nguyễn Chí Hiếu cho rằng, những điều đó có thể không quan trọng trong mắt một vài phụ huynh, nhưng về lâu dài lại cực kỳ quan trọng đối với việc trở nên thành công hay hạnh phúc trong tương lai.

Cơn gió mát lành mang tên Giáo dục Tương lai và Đổi mới

Với giáo dục, mọi điều chúng ta nghĩ và làm, dù tốt hay xấu, trước sau gì cũng sẽ len lỏi đến với học trò. Vì vậy, chúng ta cần nhìn nhận sâu sắc và lâu dài về những xu hướng giáo dục, để hiểu làn gió nào nên đón và lọc, cơn gió nào nên để trôi đi.

Đó là lý do vì sao Tiến sĩ Nguyễn Chí Hiếu ấp ủ cuốn sách Giáo dục Tương lai và Đổi mới. Anh không ngừng tin tưởng sâu sắc rằng những đổi mới tích cực, đúng đắn, kịp thời của giáo dục cũng giống như những làn gió tươi mát đối với tất cả những ai đang miệt mài dấn thân trên hành trình mưu cầu tri thức và với cả tương lai, vận mệnh của một quốc gia.

Giáo dục Tương lai và Đổi mới ra đời với hy vọng đem đến một góc nhìn về những gì đang “sôi sục” diễn ra với giáo dục trên thế giới, các bài học đột phá, vài bài học “đau thương” và các điển hình đột phá thành công ở những mô hình trường học khác nhau.

Đó là sứ mệnh lan tỏa của Giáo dục Tương lai và Đổi mới, giống điều ngài George de Lama, Chủ tịch tổ chức Eisenhower Fellowships, nhắn nhủ: “Cuộc sống lúc nào cũng chứa đựng vô vàn điều có thể. Trong chuyến đi này, mỗi người sẽ được chạm bởi hàng nghìn khoảnh khắc của sự tử tế. Đây không chỉ là một chuyến đi mà các bạn mở bung đầu óc, nhìn ra thế giới bao la với muôn vàn cơ hội. Đây còn là một chuyến đi mà mỗi người sẽ nhìn sâu vào bên trong, để nhận ra nhiều điều về bản thân và con đường đã chọn.”